W pracy podsumowano najważniejsze nowości z ostatniego roku dotyczące diagnostyki i terapii chorych z łuszczycowym zapaleniem stawów. Na wstępie podkreślono, że u dużej części osób ŁZS objawia się zmianami skórnymi, w tym zmianami paznokci. Dlatego też przydatne w praktyce lekarza dermatologa, jak i lekarza rodzinnego mogą okazać się przesiewowe kwestionariusze ułatwiające postawienie rozpoznania, jak TOPAS, PEST, PASE, PASQ czy też EARP. Następnie krótko scharakteryzowano próby stworzenia nowych skal oceniających aktywność choroby – bardziej kompleksowych niż wskaźnik PASI. Grupa GRAPPA (Group for Research and Assessment of Psoriasis and Psoriatic Arthritis) zaproponowała trzy mierniki: CPDAI, PASDAS oraz AMDF, które zaakceptowano na spotkaniu OMERACT (Outcome Measures in Rheumatology Clinical Trials) i zdecydowano i ich dalszej walidacji w prospektywnych badaniach klinicznych. Jednocześnie ustalono, że analogicznie do paradygmatu „terapii ukierunkowanej na cel” stosowanego u chorych z RZS, wstępnym celem w ŁZS będą kryteria minimalnej aktywności choroby (MDA) opracowane przez grupę GRAPPA. Niemniej jednak podkreślono, że obecnie dwie niezależne grupy ekspertów (EULAR vs GRAPPA) opracowują zalecenia dotyczące postępowania w ŁZS.

Zwrócono także uwagę na kwestię otyłości, która jest nie tylko czynnikiem ryzyka rozwoju ŁZS u chorych z łuszczycą, ale również okazała się być negatywnym czynnikiem rokowniczym uzyskania i utrzymania MDA, a także może zmniejszać skuteczność stosowanych inhibitorów TNF.

Resztę artykułu poświęcono postępom w farmakoterapii. W pierwszej kolejności omówiono metotreksat, który powszechnie uważany jest za jeden z podstawowych doustnych leków immunomodulujących stosowanych w terapii ŁZS. Niemniej jednak dane dotyczące jego skuteczności w tej jednostce chorobowej są ograniczone. Dlatego też Kingsley i wsp. przeprowadzili badanie MIPA, w którym porównano metotreksat w dawce co najmniej 15 mg/tydzień z placebo. W ciągu 5 lat włączono 221 chorych. Po 6 miesiącach terapii stwierdzono istotną poprawę stanu ogólnego i średniego wskaźnika PASI, jednakże nie zaobserwowano istotnej statystycznie poprawy liczby bolesnych i obrzękniętych stawów, stopnia natężenia bólu, wartości PASI75 czy też ACR20, DAS28 oraz PsARC. Dlatego też badacze podsumowali, że skoro metotreksat nie hamuje zapalenia błony maziowej, tym samym nie można go nazwać LMPCh. Niemniej jednak w różnych otwartych badaniach, w tym jednym porównującym skuteczności kombinacji metotreksat + infliksymab z monoterapią metotreksatem, wykazano istotne zmniejszenie zmian skórnych, jak i stawowych, zarówno w trakcie stosowania leczenia skojarzonym, jak i w monoterapii. Dlatego też wydaje się metotreksat nadal pozostanie jednym z podstawowych leków stosowanych w ŁZS do czasu publikacji kolejnych badań.

Następnie omówiono szereg leków biologicznych. Co ważne, potwierdzono skuteczność dwóch nowych inhibitorów TNF w terapii ŁZS, tj. certolizumabu pegol oraz golimumabu. Dalej omówiono badanie III fazy, w którym wykazano skuteczność nowego inhibitora dwóch interleukin: IL-12 oraz IL-23. Ustekinumab łączy się z podjednostką p40 (wspólną dla obu cytokin prozapalnych) uniemożliwiając wiązanie się ich z odpowiednim receptorem, co prowadzi do zaburzenia aktywności limfocytów Th17.

W badaniu II fazy wykazano, że abatacept (inhibitor cząsteczki kostymulującej) w dawce 10 mg/kg i.v. stosowany przez 6 miesięcy cechował się odsetkiem odpowiedzi ACR20 wynoszącym 48%, w tym u chorych nie leczonych wcześniej inhibitorami TNF odsetek ten wyniósł 56%. Jednocześnie zaobserwowano, że ustępowanie zmian skórnych nie było tak wyraźne jak redukcja zmian zapalnych w stawach. Obecnie planowane jest badanie z wykorzystaniem postaci podskórnej, której skuteczność potwierdzono już w przypadku RZS. Omówiono także rolę rytuksymabu oraz tocilizumabu w terapii ŁZS, których jednakże skuteczność w tej jednostce chorobowej jest ograniczona.

Na zakończenie wspomniano jeszcze o nowych lekach będących w fazie wstępnych badań klinicznych, tj. inhibitorach IL-17 (secukinumab, iksekizumab, brodalumab), inhibitorze fosfodiesterazy 4 (apremilast) oraz inhibitorach JAK.