Większość pacjentów z zesztywniającym zapaleniem stawów kręgosłupa (ZZSK) oraz łuszczycowym zapaleniem stawów (ŁZS) choroba dotyka w szczycie okresu rozrodczego. Płodność oraz funkcje seksualne u chorych z ZZSK analizowano już w kilku badaniach, jednakże uzyskane wyniki były sprzeczne. W jądrach TNF produkowany jest przez komórki zarodkowe i odgrywa istotną rolę w regulacji spermatogenezy. Stężenie TNF jest niskie w nasieniu, jednakże ulega zwiększeniu w stanach zapalnych i chorobach zakaźnych. Plemniki poddane ekspozycji na wysokie stężenia TNF mogą stracić zdolność do zapłodnienia komórki jajowej. Co ciekawe, niedawno opublikowano dane dotyczące stosowania inhibitorów TNF w trakcie ciąży w latach 1999 - do chwili obecnej. Wady wrodzone obserwowano u 7% – 10% dzieci, których matki w trakcie ciąży stosowały inhibitory TNF. W poniższym badaniu ocenie poddano płodność u mężczyzn ze spondyloartropatią, leczonych infliksymabem.

Analizie poddano dane 65 mężczyzn z ZZSK (wg zmodyfikowanych kryteriów nowojorskich) oraz 30 mężczyzn z ŁZS (wg kryteriów ESSG), którzy byli leczeni infliksymabem pomiędzy styczniem 2001 a grudniem 2010 roku. Infliksymab (5 mg/kg) stosowano dożylnie 0, 2., 6. tygodnia, a następnie co 8 tygodni. Jeśli odpowiedź na leczenie była niezadowalająca okres przerwy pomiędzy dawkami skracano do 6 tygodni. Zebrano szczegółowy wywiad odnośnie życia płciowego, prób zapłodnienia oraz ciąży (w tym urodzenia żywego dziecka, poronienia samoistnego, aborcji). Dodatkowo pytano o czas, który upłynął od rozpoczęcia starań się o dziecko do zapłodnienia. Wywiad zbierano tylko u mężczyzn, a nie u ich partnerek.

W łącznej grupie 95 chorych ze spondyloartropatią zidentyfikowano 7 mężczyzn z ZZSK oraz trzech mężczyzn z ŁZS, którzy zostali ojcami 14 zdrowych noworodków. W trakcie terapii infliksymabem dwóch mężczyzn miało po dwoje dzieci, natomiast sześciu – po jednym dziecku. Dodatkowo, zidentyfikowano jednego mężczyznę z ŁZS, który w trakcie zapłodnienia stosował infliksymab w połączeniu z metotreksatem, a u jego żony przeprowadzono aborcję z uwagi na wadę wrodzoną dziecka rozpoznaną w I trymestrze ciąży (wodogłowie).

Warto nadmienić, że żaden z mężczyzn w okresie starań o dziecko nie odstawił metotreksatu. Średnia wieku tych 11 chorych w momencie zapłodnienia wynosiła 34,1 ± 4,2 lat, a średni czas trwania choroby wynosił 7,1 ± 3,6 lat. Wszyscy chorzy odbywali regularne wizyty kontrolne i byli w okresie klinicznej remisji (średnia wartość wskaźnika BASDAI = 1,58). Infliksymab stosowano co 8 tygodni, a liczba podań wahała się od 7 do 46 w momencie zapłodnienia. Co ważne, wśród tych 11 pacjentów zapłodnienie miało miejsce w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy od momentu rozpoczęcia starań o dziecko.

Z kolei 51 z 95 chorych (53,7%) było już rodzicami i nie starali się o kolejne dziecko. Stosowano różne metody antykoncepcji. Jednakże wśród pozostałych 44 chorych nie stwierdzono osoby, która chciałaby mieć dziecko i mimo prób nie mogła.

Jak już wcześniej wspomniano, zwiększone stężenie TNF może doprowadzić do zaburzenia czynności plemników i uszkodzenia ich genomu. Co więcej, w kilku badaniach wykazano, że zwiększona produkcja cytokin Th1, jak np. TNF czy IFN, związana jest z bezpłodnością. Zaobserwowano to w wypadku chorób zapalnych i zakażeń układu moczowo-płciowego, gdzie płodność mężczyzn była obniżona. Tym niekorzystnym zjawiskom może przeciwdziałać infliksymab. Jednakże jednocześnie wykazano także, że TNF skutecznie i zależnie od dawki hamuje apoptozę komórek zarodkowych w kanalikach nasiennych. Mahadevan i wsp. prospektywnie ocenili zmiany w jakości nasienia u mężczyzn, stosujących infliksymab z powodu zapalnych chorób jelit. Stwierdzono istotny wzrost w objętości nasienia po podaniu infliksymabu, jednakże jednocześnie zaobserwowano trend w kierunku ograniczenia ruchomości plemników. W innym badaniu wykazano, że u osób stosujących infliksymab może dojść do astenozoospermii oraz teratozoospermii bez zmian w stężeniu hormonów, takich jak FSH, LH, prolaktyna czy też testosteron. Z kolei w jeszcze kolejnym badaniu wykazano, że o ile nieprawidłowości w składzie nasienia częściej obserwuje się u chorych z aktywną spondyloartropatią, to jakość spermy u pacjentów z nieaktywną postacią choroby stosujących inhibitory TNF przewlekle jest porównywalna z grupą kontrolną.

W powyższym badaniu opisano mężczyzn z ZZSK i ŁZS, u których nie stwierdzono problemów z płodnością w trakcie stosowania leczenia infliksymabem. Niemniej jednak konieczne są prospektywne badania w celu scharakteryzowania całościowego wpływu tego inhibitora TNF na płodność u mężczyzn.