Głównym celem w postępowaniu z chorymi z zapaleniem stawów o niedawnym początku jest identyfikacja pacjentów, u których dojdzie do rozwoju pełnoobjawowego RZS. Ta grupa wymaga szybkiego wdrożenia terapii LMPCh, jak np. metotreksat. Niedawno opublikowano badania, które oceniały wartość diagnostyczną kryteriów ACR/EULAR z 2010 roku na podstawie danych uzyskanych z 1-rocznego i 2-letniego okresu obserwacji. Jednakże, jak uczy doświadczenie, pierwsze rozpoznanie RZS może ulec zmianie w ciągu kilku pierwszych lat trwania choroby, co sugeruje, że konieczne są okresy dłuższej obserwacji.

Celem poniższego badania była ocena wartości diagnostycznej kryteriów ACR/EULAR z 2010 roku u chorych z zapaleniem stawów o niedawnym początku wykorzystując dane chorych z 10-letnim okresem obserwacji.

Do analizy wykorzystano dane kohorty 270 chorych włączonych do badania prospektywnie pomiędzy 1995 a 1997 rokiem w siedmiu szpitalach w Brittany we Francji. Do kryteriów włączenia należały: wiek powyżej 16. roku życia, obrzęk co najmniej jednego stawu, brak wcześniej stwierdzanej choroby stawów oraz czas trwania objawów poniżej 1 roku. Wyjściowo oceniono kryteria ACR z 1987 roku oraz ACR/EULAR. Kontrolne wizyty odbywały się co 6 miesięcy w okresie 2 lat. Następnie w styczniu 2007 roku, 10 – 12 lat po włączeniu do badania, wysłano zapytanie do reumatologów lub lekarzy rodzinnych odnośnie statusu RZS oraz przyjmowanych leków pacjentów znajdujących się pod ich opieką.

10-letnie dane uzyskano od 164 chorych, wśród których średnia wieku w momencie włączenia wynosiła 49,6 ± 5,3 lat. Wśród tej populacji było 117 kobiet oraz 47 mężczyzn. Wyjściowo 46 chorych (28%) spełniało kryteria rozpoznania RZS wg ACR/EULAR: 13 pacjentów miało nadżerki stwierdzane w badaniu radiologicznym typowe dla RZS, a 33 uzyskało co najmniej 6 punktów. Z kolei kryteria ACR z 1987 roku spełniało 60 pacjentów (36,6%).

Po 10 latach 57 chorych (35%) miało nadal utrzymane rozpoznanie RZS postawione na początku badania. W tej podgrupie u wszystkich stwierdzano zmiany nadżerkowe oraz wszyscy przyjmowali LMPCh. Wśród tej populacji wyjściowo prawidłowo sklasyfikowano 34 osoby wg kryteriów ACR/EULAR, a w wypadku pozostałych 23 pacjentów w momencie włączenia istniało potencjalne alternatywne rozpoznanie (n = 4) lub wynik punktowy był poniżej 6 (n = 19). Kryteria ACR/EULAR cechowały się podobną czułością jak kryteria ACR z 1987 roku, odpowiednio 57,9% vs 59,6%, jednakże miały wyższą swoistość, dodatnią wartość predykcyjną oraz negatywną wartość predykcyjną, odpowiednio: 88,8%, 73,9% oraz 52,4% vs 74,8%, 52,4% oraz 76,9%.

W analizie jednoczynnikowej całej kohorty wyjściowo wszystkie punkty z obu kryteriów były związane z utrzymaniem rozpoznania RZS po 10 latach, z wyjątkiem obecności guzków reumatoidalnych oraz podwyższonych parametrów stanu zapalnego (wysokie OB i CRP). Z kolei w analizie wieloczynnikowej zidentyfikowano tylko dwa punkty (oba z kryteriów ACR/EULAR), które były niezależnymi czynnikami predykcyjnymi utrzymania rozpoznania RZS po 10 latach: punktacja za charakterystyczne zajęcie stawów pomiędzy 1 a 5 (expβ = 1,5, p < 0,0001) oraz obecność i miano RF lub ACPA (expβ= 2,12, p < 0,0001).

Na podstawie powyższej pracy można wyciągnąć wniosek, że kryteria ACR/EULAR cechują się istotnie lepszą wartością predykcyjną niż kryteria ACR z 1987 roku w utrzymaniu rozpoznania RZS po 10 latach. I tym samym zachęcają do wykorzystania kryteriów ACR/EULAR jako narzędzia diagnostycznego, nawet u chorych z wczesną postacią choroby.