Podczas dorocznych warsztatów dotyczących postępów terapii celowanej w kwietniu 2011 odbyło się spotkanie zespołu ekspertów podczas którego omówiono nowe dane dotyczące zastosowania leków biologicznych w terapii chorób reumatycznych. Grupa ta składała się z reumatologów pochodzących z różnych uniwersytetów z Europy, Ameryki Północnej, Ameryki Południowej, Australii oraz Azji. Z uwagi na liczbę nowych danych, dotyczących abataceptu, rytuksymabu, antagonistów IL-1, tocilizumabu oraz inhibitorów TNF, wydało się zasadne opracowanie aktualizacji poprzednich zaleceń. W celu przejrzystości wyraźne zaznaczono fragmenty, które są aktualizacjami opracowanymi na podstawie danych opublikowanych pomiędzy lutym 2010 a styczniem 2011 roku. Dodatkowo, w klasyfikacji siły zaleceń wprowadzono kategorię D, która oznacza że rekomendacje oparto na danych pochodzących z abstraktów prezentowanych na konferencjach i zjazdach.

Wśród najważniejszych informacji należy wymienić, że Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) zaaprobowała abatacept w postaci podskórnej w terapii reumatoidalnego zapalenia stawów. Co więcej, wykazano, że abatacept w skojarzeniu z metotreksatem hamuje progresję radiologiczną choroby. Z kolei na podstawie badania CORONA sformułowano zalecenie, aby nie kojarzyć abataceptu z inhibitorami TNF ze względu na zwiększone ryzyko poważnych infekcji. Ponadto, w wypadku terapii abataceptem stwierdzono zmniejszoną odpowiedź na szczepienia przeciw grypie, pneumokokom i tężcowi. Co więcej, nie zaleca się stosowania żywych szczepionek w trakcie terapii i trzy miesiące po jej ukończeniu.

Anakinra, antagonista interleukiny 1, spowalnia lub hamuje progresję radiologiczną, jednakże jest mniej skuteczna niż inhibitory TNF w leczeniu RZS. W badaniach nie stwierdzono zwiększonego ryzyka gruźlicy, natomiast ciężkie infekcje występują częściej, zwłaszcza w trakcie leczenia skojarzonego z glikokortykosteroidami lub jeśli anakinra jest podawana w dawce > 100 mg/dobę. Co więcej, nie zaleca się jej kojarzenia z etanerceptem.

Wykazano także, że tocilizumab, humanizowane monoklonalne przeciwciało przeciwko receptorowi dla IL-6, jest bardziej skuteczny niż metotreksat w monoterapii we wczesnej postaci RZS. Co więcej, hamuje progresję radiologiczną choroby. Jednakże powoduje zwiększenie stężenia chylomikronów, LDL oraz HDL, a spadek stężenia CRP, lipoproteiny a i fibrynogenu, dlatego też ocena ryzyka wystąpienia powikłań sercowo-naczyniowych wymaga dalszej obserwacji. Zaleca się wykonanie kontroli lipidogramu po 1 – 2 miesiącach od rozpoczęcia leczenia, a następnie co 6 miesięcy. W wypadku terapii tocilizumabem częściej obserwowano infekcje bakteryjne, natomiast nie stwierdzono zwiększonego ryzyka rozwoju choroby nowotworowej.

W wypadku inhibitorów TNF w terapii RZS zaobserwowano, że zwiększenie dawki golimumabu nie wiąże się z polepszeniem stanu klinicznego, niemniej jednak poprawia obraz radiologiczny. Natomiast w wypadku certolizumabu zwiększenie dawki z 200 mg do 400 mg nie wiąże się z żadną korzyścią. Wykazano, że szybkość i stopień wczesnej odpowiedzi (6 – 12 tydzień) na terapię certolizumabem jest czynnikiem prognostycznym skuteczności leczenia w pierwszym roku leczenia. Z kolei na podstawie 8-letnich danych z rejestru oraz z metaanalizy stwierdzono, że infliksymab cechuje się najmniejszym odsetkiem i stopniem odpowiedzi, a adalimumab i etanercept są skuteczniejsze. Wykazano także, że golimumab i etanercept spowalniają postęp radiologiczny we wczesnym RZS, co potwierdzono w badaniu rezonansu magnetycznego.

W aktualizacji wytycznych omówiono także nowości w zastosowaniu inhibitorów TNF w rzadszych schorzeniach reumatycznych, jak młodzieńcze zapalenie stawów, łuszczycowe zapalenie stawów czy też zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa.