Chorzy z RZS cierpią z powodu obrzęku stawów i dolegliwości bólowych. Aktywności dnia codziennego (ang. activities of daily living, ADL) również ulegają ograniczeniu wskutek upośledzenia funkcji stawów spowodowanej ich zesztywnieniem i deformacją. U chorych z RZS występują powtarzające się remisje i zaostrzenia. Uważa się, że prowadzi to do różnego typu sytuacji stresowych w ciągu dnia, włączając w to somatyzację (zapalenie stawów i ich uszkodzenie), stres psychiczny (strach przed progresją choroby, obawy co do przyszłości, a także co do działań niepożądanych stosowanych leków, utrata sensu życia), jak również stres społeczny (koszty leczenia, praca, rodzina). W ostatnich latach co raz bardziej podkreśla się fakt, że stres jest czynnikiem przyczyniającym się do rozwoju RZS i może nasilać objawy choroby. RZS wpływa zarówno na sferę fizyczną, psychiczną, jak i społeczną i należy dołożyć wszelkich starań, aby poprawić jakość życia chorych. Ponieważ ból uważa się za czynnik stresowy u wielu chorych z RZS, zmniejszenie bólu poprzez obniżenie aktywności choroby, może zredukować u nich również poziom stresu.

Do badania włączono 30 chorych z RZS (9 mężczyzn i 21 kobiet) ze średnią wieku 55 ± 13,2 lat i średnim okresem trwania choroby 9,4 ± 6,2 lata w 2002 roku i 137 chorych (37 mężczyzn i 100 kobiet) ze średnią wieku 58,6 ± 12,4 lat i średnim okresem trwania choroby 10,6 ± 7,2 lat w 2009 roku. Nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic w średnim wieku i w średnim czasie trwania choroby pomiędzy obiema grupami.

Liczba chorych w poszczególnych klasach Steinbrockera (1/2/3/4) była następująca: w 2002 roku - 12/14/4/0, a w 2009 – 83/47/7/0. W 2009 roku aktywność choroby w skali DAS-28 była niska (<2,7) u 71 chorych, umiarkowana (2,7-4,1) u 53 chorych i wysoka (>4,1) u 13 chorych. Średnia wartość DAS-28 wynosiła 2,55. W 1987 roku terapia opierała się na stosowaniu konwencjonalnych LMPCh (poza metotreksatem), w 2002 roku na stosowaniu konwencjonalnych LMPCh (w tym metotreksatu), a w 2009 roku na stosowaniu konwencjonalnych LPMCh (głównie metotreksatu) i leków biologicznych.

Ból był najsilniejszym czynnikiem stresowym u chorych z RZS, zarówno w 1987, 2002, jak i 2009 roku. Jednakże odsetek ten przedstawiał się następująco: 1987 – 83,3%, 2002 – 48%, a w 2009 – już tylko 35,6% chorych. Odsetek pacjentów, którzy stosowali leczenie biologicznie i wymienili ból jako czynnik stresowy wynosił 26,7%. Dla porównania w grupie chorych stosujących konwencjonalne LMPCh odsetek ten wynosił 36,4%.

Stężenie CRP (wskaźnik aktywności choroby) było istotnie niższe w 2009 roku (0,8±0,12 mg/dl) niż w 2002 roku (1,7±0,35 mg/dl). Co więcej, stężenie CRP było istotnie statystycznie niższe u chorych stosujących leczenie biologiczne niż u tych, którzy temu leczeniu nie byli poddani (0,5±0,16 mg/dl vs 0,9±0,17mg/dl).

Najsilniejszym czynnikiem stresowym u chorych z RZS był ból. Jednakże, odsetek tych osób zmniejszał się w ciągu lat prawdopodobnie wskutek zmniejszenia aktywności choroby, dzięki rozwojowi nowych opcji terapeutycznych, jak leki biologiczne. Natomiast istotność czynników stresowych innych niż ból pozostała taka sama lub nawet nieznacznie wzrosła i była związana głównie z niepokojem i depresją chorego.