W badaniach eksperymentalnych wykazano, że cytokiny RANKL oraz M-CSF odgrywają istotną rolę w różnicowaniu i funkcjonowaniu osteoklastów. Natomiast Lin i wsp. zaobserwowali, że IL-34 cechuje się taką samą skutecznością jak M-CSF w stymulowaniu tworzenia kolonii makrofagów. Co więcej, potwierdzono że IL-34 może całkowicie zastąpić udział M-CSF oraz RANKL w osteoklastogenezie. Jednakże dotychczas niewiele wiadomo o znaczeniu IL-34 w patogenezie chorób takich, jak RZS. Chemel i wsp. potwierdzili ekspresję IL-34 w błonie maziowej u chorych z RZS. Ustalono także, że ulega ona zwiększeniu pod wpływem TNF oraz IL1?. W poniższej pracy podjęto próbę określenia znaczenia klinicznego IL-34 u pacjentów RZS. W tym celu porównano stężenie IL-34 w krwi chorych z RZS, chorych ze zmianami zwyrodnieniowymi stawów oraz zdrowych ochotników. Oznaczono także stężenie IL-34 w płynie stawowym u chorych z RZS i u pacjentów ze zmianami zwyrodnieniowymi. Dodatkowo analizie poddano ewentualne korelacje pomiędzy stężeniem IL-34 a aktywnością choroby, cechami klinicznymi oraz stężeniem innych cząsteczek związanych z aktywnością osteoklastów (IL-17α, IL-1β, IL-6, RANKL, IP-10 oraz DKK-1).

Do badania włączano kolejnych ambulatoryjnych chorych z RZS oraz chorobą zwyrodnieniową stawów leczonych pomiędzy styczniem 2011 a kwietniem 2012 w poradni Kliniki Reumatologii Szpitala św. Marii w Catholic University of Korea. Próbkę krwi uzyskano od 113 chorych z RZS (93 kobiet i 20 mężczyzn), 56 pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów (52 kobiety, 4 mężczyzn) oraz 36 zdrowych ochotników (27 kobiet, 9 mężczyzn). W badaniu uzyskano także płyn stawowy od 24 (19 kobiet, 5 mężczyzn) pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów oraz 36 pacjentów (28 kobiet, 8 mężczyzn) z RZS. Wszyscy pacjenci spełniali kryteria diagnostyczne rozpoznania RZS lub choroby zwyrodnieniowej stawów wg ACR. Pacjentów z objawami trwającymi < 6 miesięcy traktowano jako mających wczesną postać RZS. U chorych wykonywano także densytometrię.

Średnia wieku chorych z RZS, pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów oraz zdrowych ochotników wynosiła, odpowiednio, 54,0 lata; 56,5 lat oraz 53,3 lata. Średni czas trwania RZS wynosił 65,3 ± 71,2 miesiące (zakres 0 – 288 miesięcy). U 78,8% pacjentów z RZS potwierdzono obecność RF, a u 71,% - przeciwciała anty-CCP. Średnia wartość TSS u pacjentów z RZS wynosiła 37 ± 33,9. U 23% stwierdzono wczesną postać choroby, a u 16,8% pacjentów RZS rozpoznano ≥ 60. roku życia. 29% chorych z RZS miało osteoporozę.

Średnie stężenie IL-34 w surowicy krwi wynosiło 49,1 ± 78,5 pg/ml, 36,6 ± 38 pg/ml oraz 188 ± 550,3 pg/ml, odpowiednio, u zdrowych ochotników, pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów oraz chorych z RZS. Stężenie IL-34 było istotnie wyższe u chorych z RZS w porównaniu do dwóch pozostałych grup (p = 0,011). Podobnie w płynie stawowym stężenie IL-34 było istotnie wyższe u pacjentów z RZS w porównaniu z populacją z chorobą zwyrodnieniową stawów, odpowiednio, 151,6 ± 342,5 pg/ml oraz 21,3 ± 15,1 pg/ml (p < 0,001). U pacjentów z RZS nie stwierdzono istotnej różnicy w stężeniu IL-34 we krwi i płynie stawowym. Dodatkowo, stężenie IL-34 było istotnie wyższe u chorych z długo trwającym RZS w porównaniu z postacią wczesną: 201,3 ± 620,2 pg/ml vs 143,5 ± 174,8 pg/ml. Natomiast nie wykazano istotnych różnic, gdy populację chorych z RZS podzielono na 4 grupy wg stopnia aktywności choroby (DAS28), tj. chorych w remisji, z niską, umiarkowaną lub wysoką aktywnością choroby. Z kolei u pacjentów z RZS i osteoporozą stężenie IL-34 było istotnie wyższe niż u chorych z RZS bez osteoporozy, odpowiednio, 457 ± 875,4 pg/ml vs 65,6 ± 80,5 pg/ml, p = 0,004.

W dalszej analizie wykazano istotną korelację pomiędzy stężeniem IL-34 a stężeniem IL-6 zarówno u chorych z RZS, jak i chorobą zwyrodnieniową stawów. Natomiast nie stwierdzono istotnej zależności pomiędzy IL-34 a wartościami DAS28, OB, CRP, TSS czy też gęstością mineralną kości. Jednakże wykazano istotną korelację pomiędzy stężeniem IL-34 a mianem zarówno czynnika reumatoidalnego, jak i miana przeciwciał anty-CCP. Im wyższe stężenie IL-34, tym wyższe miano RF oraz przeciwciał anty-CCP. Dodatkowo, w analizie wieloczynnikowej stwierdzono, że niezależnymi czynnikami ryzyka stężenia IL-34 były wiek oraz miano RF.

W powyższym badaniu wykazano, że stężenie IL-34 zarówno w surowicy, jak i w płynie stawowym jest istotnie wyższe niż u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów oraz u zdrowych ochotników. Poziom IL-34 był istotnie związany z wytwarzaniem autoprzeciwciał, jednakże nie odzwierciedlał aktywności choroby, stopnia uszkodzenia stawów oraz zaawansowania procesu osteoporozy.