Obecne zalecenia postępowania u chorych z RZS kładą szczególny nacisk na wczesne wdrożenie terapii metotreksatem i dołączenia biologicznego LMPCh u pacjentów, u których stwierdza się niecałkowitą odpowiedź na ten klasyczny LMPCh. W poniższej pracy przedstawiono 2-letnie wyniki badania AMPLE (Abatacept versus Adalimumab Comparison in Biologic-Naive RA Subjects with Background Methotrexate), w którym bezpośrednio porównano abatacept podawany podskórnie z adalimumabem u chorych dotychczas nie leczonych terapią biologiczną i stosujących stabilną dawkę metotreksatu.

Badanie AMPLE było to międzynarodowe, prospektywne, randomizowane badanie fazy IIIb. Chorych przydzielano do grupy leczonej abataceptem w dawce 125 mg podawanym co tydzień lub adalimumabem w dawce 40 mg stosowanym co drugi tydzień. Jednocześnie wszyscy pacjenci otrzymywali stałą dawkę metotreksatu (≥ 15 mg i ≤ 25 mg lub ≥ 7,5 mg przy udokumentowanej nietolerancji wyższych dawek). Oceny skuteczności i bezpieczeństwa terapii dokonywano 1., 15., 29. dnia leczenia, a następnie co 4 tygodnie w pierwszym roku badania oraz co 3 miesiące w drugim roku.

Do badania włączono 646 chorych, w tym 318 do grupy abataceptu, a 328 do grupy adalimumabu. Średni czas trwania choroby wynosił 2 lata, średni wiek chorych – 51 lat, a średnia wartość DAS28-CRP – 5,5. Ostatecznie całe badanie ukończyło 79,2% chorych z grupy abataceptu i 74,7% z grupy adalimumabu. Głównymi powodami zaprzestania terapii były: zdarzenia niepożądane (3,5% vs 9,1%) oraz brak skuteczności (6% vs 4,9%). Wyjściowo średnia dawka metotreksatu w grupie abataceptu wynosiła 17,5 ± 6,4 mg na tydzień, a w grupie adalimumabu – 17,3 ± 6,2 mg na tydzień. Z kolei po 2 latach wartości te przedstawiały się następująco: 16,3 ± 4,6 mg na tydzień oraz 16,3 ± 6,1 mg na tydzień.

Odsetek odpowiedzi ACR20 po dwóch latach był porównywalny w obu grupach i wynosił, odpowiednio, 57,9% oraz 60,1%. Z kolei wartości wskaźnika DAS28-CRP przedstawiały się następująco: w grupie abataceptu – 3,1 ± 1,5, a w grupie adalimumabu – 3,2 ± 1,5. Wartość DAS28 < 2,6 uzyskało 50,6% (95% CI 44,4 – 56,8) w grupie abataceptu oraz 53,3% (95% CI 47 – 59,5) w grupie adalimumabu. Natomiast remisję wg kryteriów CDAI, SDAI oraz ACR/EULAR uzyskało w grupie abataceptu, odpowiednio, 32%, 31,2% oraz 20,7% chorych, a w grupie adalimumabu: 30,3%, 32,5% oraz 20,5%.

Poprawa stopnia sprawności była porównywalna w obu grupach i wskaźnik HAQ-DI w ciągu dwóch lat zmniejszył się, odpowiednio, o -0,6 ± 0,04 oraz -0,58 ± 0,04. Natomiast odsetek chorych bez progresji zmian radiologicznych wynosił w grupie abataceptu 84,8% (95% CI 80,4 – 89,2), a w grupie adalimumabu – 83,8% (95% CI 79,4 – 88,3) przy punkcie odcięcia dla zmiany TSS wynoszącym ≤ 2,2, natomiast gdy przyjęto punkt odcięcia ≤ 0,5 odsetki te przedstawiały się następująco: 70,8% oraz 73,1%.

Po dwóch latach łączny odsetek zdarzeń niepożądanych wynosił w grupie abataceptu 92,8%, a w grupie adalimumabu 91,5%, z kolei odsetek poważnych zdarzeń niepożądanych wynosił, odpowiednio, 13,8% vs 16,5%. Infekcje wystąpiły u 76,1% chorych leczonych abataceptem i u 71,3% stosujących adalimumab (najczęściej zakażenie jamy nosowo-gardłowej oraz zakażenie górnych dróg oddechowych). Natomiast odsetek poważnych zakażeń wynosił, odpowiednio, 3,8% oraz 5,8%. Co ważne, chorobę nowotworową stwierdzono u 2,2% pacjentów leczonych abataceptem, a u 2,1% stosujących adalimumab. W kwestii bezpieczeństwa uwzględniono także miejscową reakcję związaną z podaniem leku. Zarówno po pierwszym roku (3,8% vs 9,1%, p = 0,006), jak i po 24 miesiącach (4,1% vs 10,4%) była ona istotnie częstsza w grupie adalimumabu.

Badanie AMPLE jest dotychczas największym i najdłuższym badaniem, w którym bezpośrednio porównano dwa leki biologiczne u chorych z RZS. Uzyskane 2-letnie wyniki potwierdziły porównywalną skuteczność abataceptu oraz adalimumabu, w tym uwzględniając stopień zahamowania progresji zmian radiologicznych oraz poprawę stopnia sprawności. W obu grupach zaobserwowano także porównywalny odsetek zdarzeń niepożądanych. Jednakże to w grupie abataceptu zanotowano mniejszy odsetek przerywania leczenia z powodu wystąpienia zdarzeń niepożądanych, poważnych zdarzeń niepożądanych czy też poważnych infekcji oraz mniejszą liczbę miejscowych reakcji związanych z podaniem leku.