Podobnie jak w większości chorób autoimmunologicznych, na SLE oraz RZS nieproporcjonalnie częściej chorują kobiety (9:1,1). Obecnie uważa się, że oprócz steroidowych hormonów płciowych istotną rolę mogą odgrywać także geny zlokalizowane na chromosomie X, gdyż zawiera on blisko 6% genomowego DNA i znanych jest już około 1100 genów. Ważnym aspektem jest także rodzinne występowanie chorób autoimmunologicznych. Szacuje się, że ryzyko zachorowania na SLE u dziecka chorego rodzica jest ponad trzykrotnie wyższe niż w populacji ogólnej (OR 3,3, 95% CI 1,2 – 8,6). Podobnie sytuacja wygląda w wypadku RZS (OR 3,5, 95% CI 1,1 – 10,8). Niemniej jednak dane te pochodzą z badań, w których często w analizowanych rodzinach było wiele przypadków danej choroby, ponadto niejasne jest ryzyko w zależności od tego kto był chory: matka czy ojciec, jak również tego czy dziecko jest płci męskiej czy żeńskiej. Dlatego też autorzy poniższej pracy przeprowadzili badanie populacyjne, wykorzystując duńskie rejestry chorych obejmujące lata 1977 - 2010, w celu lepszego zrozumienia rodzinnego ryzyka występowania choroby oraz różnic dotyczących płci w kontekście dwóch częstych układowych chorób autoimmunologicznych, tj. RZS oraz SLE.

W analizowanych bazach danych zidentyfikowano 3 513 817 odpowiednich triad, tj. rodzice – dziecko. Spośród nich 1015 dzieci płci żeńskiej oraz 1344 dzieci płci męskiej zmarło w okresie okołoporodowym i dlatego też zostały wykluczone z dalszej analizy. Łączenie wśród dzieci zidentyfikowano 1258 przypadków SLE (1095 płci żeńskiej, 163 płci męskiej) oraz 9118 przypadków RZS (6086 płci żeńskiej, 3032 płci męskiej).

Stwierdzenie tocznia rumieniowatego układowego u jednego z rodziców było istotnie związane z większym ryzykiem zachorowania na SLE u dziecka. U dziewczynek, w wypadku, gdy matka była chora, ryzyko to wynosiło HR 14,1 (95% CI 8,7 – 22,8), a gdy ojciec – to HR miało wartość 14,5 (95% CI 6,0 – 34,9). Ryzyko to było mniejsze w wypadku dzieci płci męskiej, tj. w wypadku choroby matki HR = 5,5 (95% CI 0,8 – 39,3). Natomiast nie stwierdzono ani jednego przypadku, w którym ojciec, jak i jego syn chorują na SLE (HR = 0).

Gdy wzięto pod uwagę RZS, obserwowane ryzyko również było zwiększone, jednakże w znacznie mniejszym stopniu niż w przypadku SLE, jak również różnice pomiędzy płciami nie były tak wyraźnie widoczne. U dziewczynek, w wypadku, gdy matka była chora ryzyko to wynosiło HR 2,7 (95% CI 2,4 – 3,1), a gdy ojciec – to HR miało wartość 2,8 (95% CI 2,4 – 3,4). Natomiast w wypadku syna, gdy matka była chora ryzyko to wynosiło 2,6 (95% CI 2,1 – 3,2), a gdy ojciec – HR = 2,9 (95% CI 2,2 – 3,8). Także zbliżone wyniki uzyskano, gdy uwzględniono przypadki młodzieńczego zapalenia stawów, odpowiednio, HR = 2,7 (95% CI 2,4 – 3,1) i 2,7 (95% CI 2,2 - 3,2) oraz 2,4 (95% CI 2,0 – 2,9) i 2,6 (95% CI 2,0 – 3,4).

Dla ryzyka zachorowania dziecka na RZS lub SLE nie miało znaczenia, czy chora była matka czy też ojciec (p = NS). Podobnie, nie stwierdzono istotnych różnic, gdy w analizie uwzględniono rok urodzenia. Jednocześnie zidentyfikowano 12 rodzin z SLE, w których dwoje dzieci zachorowało oraz 132 rodziny z RZS z więcej niż jednym chorym dzieckiem (128 rodzin z dwójką oraz 4 rodziny z więcej niż dwojgiem dzieci chorych). W analizie, z której wyłączono powyższe rodziny otrzymano porównywalne wyniki z analizą pełnej populacji.

Wyniki powyższego badania pokazują, że obciążający wywiad rodzinny jest silnym czynnikiem ryzyka zachorowania na SLE oraz umiarkowanym w kontekście RZS. W obu jednostkach chorobowych ryzyko było porównywalne dla dziecka, niezależnie czy chory był ojciec, czy też matka. Tym samym, wyniki te zaprzeczają występowaniu efektu Cartera w RZS i SLE i jednocześnie dostarczają pośrednich dowodów, że czynniki związane z chromosomem X nie warunkują obserwowanej dominacji płci żeńskiej wśród pacjentów.