headLink()->appendStylesheet('/additional/vip/ucb/style.css') ?>

Bezpośrednie i pośrednie porównanie skuteczności i profilu bezpieczeństwa adalimumabu, etanerceptu, infliksymabu oraz golimumabu w łuszczycowym zapaleniu stawów

Fénix-Caballero S, Alegre-Del Rey EJ, Castaño-Lara R, Puigventós-Latorre F, Borrero-Rubio JM, López-Vallejo JF.

Tradycyjnie początkowa terapia ŁZS obejmowała NLPZ oraz doustne glikokortykosteroidy w niskich dawkach. Jednakże powikłania żołądkowe związane ze stosowaniem NLPZ oraz późne działania niepożądane glikokortykosteroidów doprowadziły do poszukiwania innych leków. Dziś standardem terapii są LMPCh: konwencjonalne (metotreksat, leflunomid) oraz biologiczne. W pracy dokonano analizy skuteczności i profilu bezpieczeństwa czterech leków biologicznych (adalimumab, etanercept, infliksymab, golimumab) u chorych z oporną postacią ŁZS. Drugorzędowym celem była próba określenia, czy leki te można traktować jako równorzędne alternatywny terapeutyczne w tej grupie pacjentów.

Bezpośredniego porównania dokonano w oparciu o znalezione w bazie PubMed badania porównawcze leków, podczas gdy pośrednie porównanie opracowano, biorąc pod uwagę badania kliniczne III fazy z udziałem zbliżonej populacji chorych i porównywalnym czasie trwania. Pierwszorzędowym punktem końcowym w celu opracowania porównania był odsetek ACR50, natomiast drugorzędowymi punktami końcowymi były odsetki ACR20 oraz ACR70. Pośrednie porównanie opracowano przyjmując infliksymab za lek referencyjny. Przegląd dostępnej literatury wykonano 15 kwietnia 2011 roku.

Jedynym badaniem porównującym bezpośrednio adalimumab, etanercept oraz infliksymab było randomizowane niezaślepione badanie z udziałem 100 pacjentów (36 otrzymywało etanercept, 34 – adalimumab, 30 – infliksymab). Istotną kwestią w powyższym badaniu był odsetek osób stosujących metotreksat, gdyż w grupie infliksymabu było to 90%, podczas gdy w dwóch pozostałych kohortach – tylko 30%. Co więcej, w badaniu nie podano ani ACR50, ani ACR70. Natomiast odsetek ACR20 dla infliksymabu, adalimumabu oraz etanerceptu wynosił odpowiednio: 75%, 70% oraz 72%. Biorąc pod uwagę wskaźnik PASI, zaobserwowano, że chorzy stosujący adalimumab oraz infliksymab uzyskali istotnie większą poprawę w porównaniu z populacją pacjentów, przyjmującą etanercept.

Następnie wykonano porównanie pośrednie. W pierwszym etapie wykorzystano wyniki metaanalizy Saad i wsp., w której uwzględniono 6 badań klinicznych (2 badania - adalimumab vs placebo; 2 badania – etanercept vs placebo; 2 badania – infliksymab vs placebo). We wszystkich z nich wykazano istotną statystycznie i klinicznie większą skuteczność leków biologicznych w porównaniu z placebo. Natomiast nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic pomiędzy badanymi lekami, biorąc pod uwagę odsetek ACR20 czy też kryteria odpowiedzi na leczenie (PsARC).

W dalszej części, w opracowaniu pośredniego porównania uwzględniono cztery randomizowane badania kliniczne zaprojektowane w podobny sposób: ADEPT (adalimumab), IMPACT-2 (infliksymab), GO-REVEAL (golimumab) oraz badanie Mease i wsp. (etanercept). Przyjmując wartość &0064; (maksymalna dopuszczalna różnica będąca kryterium klinicznej równoważności) = 16% dla pierwszorzędowego punktu końcowego nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic. Co więcej, nie stwierdzono również istotnych różnic pomiędzy badanymi lekami zarówno gdy zmniejszono wartość δ do 10%, jak i zwiększono do 20%.

Analiza drugorzędowych punktów końcowych również nie przynosiła istotnych statystycznie różnic, za wyjątkiem etanerceptu, który był mniej skuteczny w kontekście odsetka ACR70 niż infliksymab (ARR 17%, 95% CI 6,2 – 27,8), adalimumab (ARR 14%, 95% CI 4,9 – 23) oraz golimumab (ARR 10%, 95% CI 1,2 – 18,8).

Najczęstszymi działaniami niepożądanymi w wypadku wszystkich leków były infekcje górnych dróg oddechowych, jednakże nie stwierdzono pomiędzy badanymi lekami istotnych statystycznie różnic. Jedyną istotną różnicą był większy odsetek występowania powikłań w miejscu podania leku w grupie etanerceptu (o 26%) w porównaniu z infliksymabem.

Podsumowując, należy podkreślić, że w powyższej analizie po 24 tygodniach terapii nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic pomiędzy badanymi lekami w kontekście odsetka ACR50. Dlatego też powyższe cztery leki można traktować jako równorzędne alternatywy terapeutyczne u chorych z ŁZS.

Fénix-Caballero S, Alegre-Del Rey EJ, Castaño-Lara R, Puigventós-Latorre F, Borrero-Rubio JM, López-Vallejo JF. Direct and indirect comparison of the efficacy and safety of adalimumab, etanercept, infliximab and golimumab in psoriatic arthritis. J Clin Pharm Ther. 2013 Apr 17. doi: 10.1111/jcpt.12045.
2013 © Copyright by UCB/ VEDIM 2013. Wszystkie prawa zastrzeżone. Data przygotowania: czerwiec 2013. Sygnatura: PL/LPSRC/CER/024/2013/05