U chorych z RZS istnieje dobrze udokumentowane zwiększone ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych. Także ryzyko zdarzeń mózgowo-naczyniowych poddano analizie w wielu badaniach, niemniej jednak uzyskano sprzeczne wyniki. Mogło to być związane z faktem, że w części tych badań udar niedokrwienny oraz udar krwotoczny traktowano jako złożony punkt końcowy. W poniższym badaniu poddano ocenie ryzyko wystąpienia udaru w zależności od jego typu oraz od czasu, który upłynął od momentu postawienia rozpoznania RZS w dwóch kohortach chorych. Kohorta A stanowiła ogólnokrajową populację chorych leczonych w szwedzkich klinikach reumatologicznych pomiędzy 2005 a 2009 rokiem, a kohorta B - grupę chorych z RZS rozpoznanym pomiędzy 1997 a 2009, w której autorzy obecnego badania zaobserwowali zwiększone ryzyko wystąpienia zawału serca. Jednocześnie zidentyfikowano odpowiednio dobrane pod względem płci, wieku oraz regionu zamieszkania dwie grupy kontrolne dla badanych kohort (na dwóch chorych z RZS wybrano 5 zdrowych w grupie kontrolnej) uzyskując dane z Swedish Population Registry, gromadzącego dane o wszystkich mieszkańcach Szwecji.

W kohorcie A kobiety stanowiły 71,7%, a średnia wieku wynosiła 61,6 lat. Czynnik reumatoidalny stwierdzono u 81,6% populacji, a mediana okresu obserwacji wynosiła 3,2 lat. Z kolei w kohorcie B kobiety stanowiły 68,5%, średnia wieku wynosiła 57,6 lat, a obecność czynnika reumatoidalnego wykazano u 66,8% osób. Mediana okresu obserwacji wynosiła 5 lat.

Po wykluczeniu chorych z udarem niedokrwiennym przed rozpoczęciem badania zidentyfikowano 37 872 chorych z RZS oraz 167388 jako grupę kontrolną. Spośród nich u 640 (1,7%) pacjentów z RZS oraz u 2040 (1,2%) osób z grupy kontrolnej stwierdzono udar niedokrwienny. Bezwzględne odsetki występowania wynosiły odpowiednio: 5,8 (95% CI 5,1 – 6,6) oraz 4,1 (95% CI 3,8 – 4,4), co odpowiadało skorygowanemu HR wynoszącemu 1,29 (95% CI 1,18 – 1,41). Nie stwierdzono istotnych różnic, gdy wzięto pod uwagę płeć oraz obecność czynnika reumatoidalnego.

Gdy wyłączono chorych z udarem krwotocznym przed rozpoczęciem badania zidentyfikowano 38 786 chorych z RZS oraz 170 763 osób jako grupę kontrolną. Spośród nich 133 (0,3%) pacjentów z RZS oraz 434 (0,2%) osób z grupy kontrolnej było hospitalizowanych z powodu udaru krwotocznego. Bezwzględne odsetki występowania wynosiły, odpowiednio, 1,2 (95% CI 0,8 – 1,5) oraz 0,9 (95% CI 0,7 – 1,0), co odpowiadało skorygowanemu HR wynoszącemu 1,32 (95% CI 1,09 – 1,6). Nie stwierdzono istotnych różnic, gdy uwzględniono status RF. Jednakże zaobserwowano, że u kobiet z RZS ryzyko udaru krwotocznego było większe o 44% w porównaniu z grupą kontrolną, natomiast u mężczyzn – tylko o 10%.

Z kolei w kohorcie B bezwzględny odsetek występowania udaru niedokrwiennego wynosił 4,8, 95% CI 3,3 – 6,3 (grupa kontrolna: 4,2, 95% CI 3,6 – 4,9), natomiast dla udaru krwotocznego - 0,8, 95% CI 0,2 – 1,3 (grupa kontrolna 0,6 – 1,3). Nie stwierdzono tym samym istotnego wzrostu ryzyka wystąpienia żadnego typu udaru (skorygowane HR wynosiły, odpowiednio, 1,11, 95% CI 0,95 – 1,30 oraz 0,79, 95% CI 0,54 – 1,14). Status RF nie wpływał w sposób istotny statystycznie na zwiększenie ryzyka wystąpienia udaru. Jednakże, gdy w analizie uwzględniono czas od rozpoznania RZS, to okazało się, że w wypadku udaru niedokrwiennego ryzyko wzrasta, ale dopiero po 10 latach od diagnozy. Natomiast czas trwania choroby nie miał istotnego wpływu na ryzyko wystąpienia udaru krwotocznego.

Opierając sią na wynikach uzyskanych z dwóch największych na świecie kohort pacjentów z RZS, można wyciągnąć wniosek, że we współczesnej, niewyselekcjonowanej populacji chorych z RZS stwierdza się umiarkowane zwiększenie ryzyka wystąpienia udaru. Jednocześnie wykazano, że ryzyko to rośnie znaczniej wolniej niż przypadku ryzyka zawału serca i jest dopiero istotnie wyrażone po 10 latach trwania choroby. Oprócz znaczenia klinicznego powyższe wyniki są również niezwykle ważne dla lepszego poznania i zrozumienia etiologii chorób sercowo-naczyniowych takich, jak udar czy też zawał serca u pacjentów z RZS.