headLink()->appendStylesheet('/additional/vip/ucb/style.css') ?>
Przyczyny RZS pozostają w dużej mierze nieznane. Istnieje ogólna zgoda co do istnienia trzech czynników ryzyka, tj. płci żeńskiej, rodzinnego wywiadu w kierunku RZS oraz palenia papierosów. Jednakże muszą także istnieć inne czynniki ryzyka. I tak na przykład w jednym z badań wykazano, że stresowa sytuacja poprzedzała wystąpienie RZS w 86% przypadków. Co więcej, wykazano, że pacjenci z RZS mogą być nadwrażliwi na pewne czynniki stresowe i/lub reagować na stres w nadmierny sposób. Może to być związane z dysfunkcją osi podwzgórzowo-przysadkowo-nadnerczowej, która także odgrywa pewną rolę w patomechanizmie RZS. Celem poniższej pracy była ocena, czy cechy inteligencji emocjonalnej u chorych z RZS różnią się w porównaniu z grupą kontrolną oraz czy można wyróżnić pewne podgrupy chorych z RZS, biorąc pod uwagę właśnie inteligencję emocjonalną, ale także obecność czynnika reumatoidalnego (RF), obecność depresji czy też stopień opóźnienia postawienia rozpoznania RZS.
W celu uzyskania niezbędnych informacji do populacji chorych z RZS wysłano kwestionariusze drogą poczty elektronicznej. Otrzymano zwrotnie 744 kwestionariusze, z czego 637 było w pełni wypełnionych. Grupę kontrolną stanowiło 496 zdrowych ochotników. Do oceny cech inteligencji emocjonalnej wykorzystano kwestionariusz TEIQ w wersji 1.5 (Trait Emotional Intelligence Questionnaire). W kwestionariuszu tym ocenia się 15 aspektów umożliwiających ocenę 4 cech, tj. emocjonalność, towarzyskość, samokontrolę oraz zadowolenie z życia. Uzyskano także ogólną ocenę inteligencji emocjonalnej. Uczestników poproszono również o informacje odnośnie obecności RF, palenia papierosów, spożycia alkoholu, wieku, w którym wystąpiły pierwsze objawy oraz wieku, kiedy postawiono rozpoznanie RZS.
W porównaniu z grupą kontrolną, stwierdzono istotne różnice dotyczące 8 z 15 aspektów osobowości. W grupie chorych z RZS stwierdzono wyższą punktację odnośnie tworzenia związków, jak i empatii, natomiast niższa ocena dotyczyła radzenia sobie ze stresem, radzenia sobie z emocjami, łatwości adaptacji, asertywności, impulsywności oraz samooceny (p < 0,0025). Nie stwierdzono zależności pomiędzy wynikami poszczególnych cech inteligencji emocjonalnej a czasem trwania choroby, zarówno w populacji ogólnej, jak i w podgrupie chorych, u których objawy występowały nie dłużej niż 5 lat.
Ponadto stwierdzono, że mężczyźni z RZS cechują się niższym zadowoleniem z życia niż kobiety z RZS. Natomiast w wypadku samokontroli mężczyźni z RZS uzyskiwali niższe wyniki niż zdrowi mężczyźni, a z kolei kobiety z RZS uzyskiwały wyższe wyniki niż kobiety zdrowe. Nie stwierdzono istotnych zależności pomiędzy płcią a emocjonalnością i towarzyskością.
Dodatkowo, autorzy badania zapytali 286 pacjentów o obecność czynnika reumatoidalnego, z czego 222 osoby odpowiedziały. Wśród nich 157 chorych (70,7%) miało seropozytywną postać RZS, a 65 osób (29,3%) – seronegatywną. Z kolei wśród 292 chorych, którzy odpowiedzieli na pytanie dotyczące leczenia depresji, pozytywnie odpowiedziało 139 osób (47,6%), natomiast 153 osoby (52,4%) zaprzeczyły, aby kiedykolwiek leczyły się z tego powodu.
Osoby z seronegatywną postacią RZS były młodsze średnio o 2,3 lata, a objawy trwały średnio o 2,4 lata krócej (różnice nie były istotne statystycznie). Cechowali się oni także nieco niższą (graniczne różnice) oceną dotyczącą radzenia sobie ze stresem, optymizmu, szczęścia, zadowolenia z życia, impulsywności oraz nieco wyższą w wypadku asertywności w porównaniu do pacjentów z seropozytywną postacią choroby. Jednakże ta populacja pacjentów istotnie statystycznie dłużej była leczona z powodu depresji, jak również prawie dwukrotnie więcej czasu upłynęło od momentu wystąpienia pierwszych objawów do momentu postawienia rozpoznania.
Co ciekawe, wykazano, że czas potrzebny do postawienia rozpoznania korelował dodatnio z liczbą miesięcy leczenia depresji (r = 0,285), a negatywnie z wiekiem, w którym wystąpiły pierwsze objawy choroby (r = 0,186).
Wyniki powyższego badania dowodzą, że chorzy z RZS różnią się w porównaniu z populacją ogólną pod względem cech osobowości związanych z emocjami. Odmienności te mogą być związane z większą podatnością chorych z RZS na przewlekły stres oraz dysregulacją osi podwzgórzowo-przysadkowo-nadnerczowej. Zaobserwowano także, że osoby: z seronegatywną postacią choroby, z większym opóźnieniem postawienia rozpoznania oraz nadmiernie okazujące uczucia mogą być bardziej narażone na rozwój depresji.