W leczeniu chorób przewlekłych, jak np. reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS), ważne jest, aby schematy terapeutyczne cechowały się długotrwałą skutecznością, dobrą tolerancją oraz umożliwiały uzyskanie długoterminowej poprawy stanu ogólnego chorych. Połączenie inhibitorów czynnika martwicy nowotworów (ang. tumor necrosis factor, TNF) z metotreksatem stanowiło duży postęp w terapii objawów podmiotowych i przedmiotowych u chorych z RZS, jak również opóźnia progresję uszkodzenia stawów.

Certolizumab pegol jest rekombinowanym, humanizowanym fragmentem Fab’ przeciwciała przeciwko czynnikowi martwicy nowotworów uzyskiwanym przez ekspresję w komórkach Escherichia coli i sprzęganym z polietylenoglikolem (PEG). Stosowany jest w leczeniu czynnego reumatoidalnego zapalenia stawów o umiarkowanym lub ciężkim nasileniu. W trwającym 52 tygodnie, wieloośrodkowym, podwójnie zaślepionym, randomizowanym, kontrolowanym placebo badaniu III fazy RAPID1 (Rheumatoid Arthritis Prevention of Structural Damage) dzięki zastosowaniu certolizumabu pegol w dawce 200 mg lub 400 mg co drugi tydzień w połączeniu z metotreksatem uzyskano szybką i długotrwałą poprawę objawów podmiotowych i przedmiotowych oraz zahamowanie radiologicznych cech uszkodzenia stawów u chorych z czynnym RZS. U tych chorych wcześniej przez 56 miesięcy stosowano metotreksat jako monoterapię.

W celu długoterminowej oceny skuteczności i bezpieczeństwa powyższego schematu, chorych którzy ukończyli badanie RAPID1 włączono do otwartego badania kontynuacyjnego (ang. open-label extension study, OLE). Do badania typu OLE włączono także chorych, którzy nie uzyskali odpowiedzi ACR 20 w 16. tygodniu leczenia i zostali wyłączeni z RAPID1. Poniżej przedstawiono 2-letnie wyniki terapii uwzględniając odsetki odpowiedzi na leczenie ACR 20, ACR 50 oraz ACR 70, wskaźnik aktywności choroby DAS-28, poprawę stanu czynnościowego ocenianego za pomocą Kwestionariusza Oceny Stanu Zdrowia – Wskaźnika Niepełnosprawności (ang. Health Assessment Questionnaire - Disability Index, HAQ-DI) oraz odpowiedź radiologiczną wyrażoną jako zmianę w zmodyfikowanej całkowitej skali Sharpa (ang. modified Total Sharp Score, mTSS) i jej składowych: skali oceny nadżerek i skali oceny zwężenia szpary stawowej. Działania niepożądane oceniono u chorych, którzy otrzymali co najmniej jedną dawkę certolizumabu pegol.

W 100. tygodniu w badaniu pozostało 88,9% (n = 216) chorych, którzy ukończyli 52-tygodniowe leczenie certolizumabem pegol w dawce 200 mg oraz metotreksatem i kontynuowali terapię w części otwartej (OLE). W tej grupie odsetek odpowiedzi ACR 20, ACR 50 i ACR 70 w 100. tygodniu wynosił, odpowiednio, 68,2%, 55,2% oraz 35,6%. Podobnie, w trakcie trwania części otwartej badania, utrzymywała się poprawa wskaźników HAQ-DI oraz DAS-28 (średnia zmiana w 100. tygodniu, odpowiednio, -0,79 oraz -3,5). Ponadto, 46,7% (n = 113) chorych, którzy ukończyli 52-tygodniową terapię certolizumabem pegol w dawce 200 mg w połączeniu z metotreksatem, cechowało się niską aktywnością procesu chorobowego utrzymującą się do 100. tygodnia. Uzyskano także zahamowanie cech progresji radiologicznej RZS. Podobne wyniki osiągnięto także w grupie pacjentów, która początkowo przez pierwsze 52 tygodnie otrzymywała certolizumab pegol w dawce 400 mg w połączeniu z metotreksatem, a także w analizie ITT (ang. intention-to-treat analysis). Odsetek ciężkich zakażeń lub przypadków choroby nowotworowej nie zwiększył się z czasem, a także nie zaobserwowano nowych poważnych działań niepożądanych.

Podsumowując, zastosowanie kombinacji: certolizumab pegol i metotreksat umożliwiło uzyskanie długotrwałego, co najmniej 2-letniego, zahamowania progresji radiologicznej oraz długotrwałej poprawy objawów podmiotowych i przedmiotowych u chorych z RZS. Jednocześnie nie zanotowano żadnych nowych działań niepożądanych.